W średniowieczu cmentarze powstawały wokół kościołów, uważano, że świątynie otoczone są świętą aurą więc naturalną koleją rzeczy zmarli powinni znajdować się w jej obrębie. Położenie i kształt nekropolii uzależnione było od lokalizacji świątyni. Na drodze wyjątku zdarzało się, że cmentarze były lokalizowane w dalszej odległości od świątyni. Najpopularniejszą patronką kaplic cmentarnych była św. Barbara, która symbolizowała dobrą śmierć.
Kaplice wzięły swą nazwę od małego drewnianego kościoła w Tours zwanego Capella, w chrześcijaństwie określa się tak niewielką budowlę wolnostojącą lub połączoną z budynkiem kościoła, a także wydzielone pomieszczenie w kościele dla mniejszej ilości wiernych, z ołtarzem, pełniącą wszystkie liturgiczne funkcje kościelne lub ich część. Do najstarszych typów kaplic należą: kaplice kościelne, klasztorne, cmentarne, grobowe – mauzolea, kalwaryjne, zamkowe i pałacowe, szpitalne, szkolne a także wyróżnia się kaplice związane z konkretnymi osobami, tj. królewska, biskupia, książęca. Najstarsze kaplice chrześcijańskie były budynkami jednoprzestrzennymi. z ołtarzem na przeciwko wejścia i niewielkim przedsionkiem. Gotyk wykształcił tzw. kaplice promieniste, otaczające wieńcem prezbiterium.
Kaplica przykościelna wpisana w ogrodzenie powstała ok. 1855 r. W czasie II wojny światowej „rozwiązano wszelkie organizacje społeczne, zakazano zgromadzeń publicznych, w tym religijnych. Kościół w Kikole zamieniono na magazyn. Księża nie mogli odprawiać mszy świętej, choć ks. Tadeusz Szmidt miał pozwolenie na odprawianie nabożeństwa w kaplicy przykościelnej w Kikole. Wspominał o tym jeden z ministrantów:
Msze odbywały się na powietrzu; wierni stali na dworze za kościołem, pomiędzy budynkiem a ogrodzeniem stanowiącym przedłużenie bramy cmentarnej. Naprzeciw, w murze ogrodzeniowym znajduje się zamykana kapliczka. Nie znałem dokładnie jej przeznaczenia. Raczej służyła cmentarzowi niż kościołowi. Zgodnie z pomysłem księdza Szmidta w kapliczce tej zbudowany został ołtarz. Stał wewnątrz stół białym obrusem nakryty. Msza była odprawiana po łacinie i zgodnie z przyjętym wtedy obrządkiem ksiądz stał tyłem do wiernych. Dziś kapliczka jest w opłakanym stanie, jeszcze moment i rozpadnie się. Była tak ważnym elementem podtrzymującym wiarę i otuchę przetrwania dla garstki Polaków jaka jeszcze pozostawała mi tych terenach, a miało ich być coraz mniej. Taka była polityka Niemców”, – Fragment Książki Krzysztofa Kuczkowskiego – gmina Kikół w latach 1939-1945.
Po wojnie przez jakiś czas sprawowano mszę św. do momentu „ponownego otwarcia kościoła”. Póżniej spełniała rzadko rolę kaplicy cmentarnej, ze wzgledu na zwyczaj prowadzenia pogrzebów z domu do kościoła. Tylko wtedy, gdy odległości do kościoła były duże korzystano z kaplicy. W latach osiemdziesiatych wybudowano nową kaplicę przeznaczoną na kaplicę przedpogrzebową. Tę kapliczkę pozostawiono jako pamiątkę wydarzeń historycznych. Próbę jej renowacji podjeto w roku 2011/ 2012. Niestety drzewo rosnące przy kapliczce dla władz konserwatorskich okazało sie ważniejsze od stanu kapliczki. Cała inicjatywa jej odbudowy upadła. Pragnieniem naszch parafian było, by po odbudowie kapliczka była poświęcona Jezusowi w grobie ( stąd kaplica Grobu Bożego ) i Adoracji Najświętszego Sakramentu. Trzeba było czekać 12 lat, by znalazły się pieniądze z Polskiego Ładu i wkład finansowy naszych parafian, zgoda Konserwatora Zabytków na usunięcie drzewa, które korzeniami niszczyło kapliczkę, – by inicjatywa z 2012 roku została zrealizowana. Kapliczka została odresteurowana w latach 2023-2024 r., Po wielu przemyśleniach i propozycjach zostala poświęcona Panu Jezusowi w Grobie ( jak 2012 r ) i Sakramentowi Kapłaństwa. ( została umieszczona tablica z nazwiskami zmarłych kapłanów, którzy pracowali w naszej parafii ) .Nie ma Sakramentu Kapłaństwa, bez Ofiary Chrystusa Pana. Idąc na cmentarz lub wracając z niego zachęcamy do wstąpienia do kapiczki, by pomodlić się za swoich bliskich zmarłych i kapłanów, krórzy pracowali – pracują w naszej parafii oraz o nowe powołania kapłańskie i zakonne. W każdy I czwartek miesiąca modlimy sie w Kościele wyżej wymienionych intencjach. Zapraszamy i zachęcamy wszystkich parafian i gości do wspólnej modlitwy.
